Wiele osób pracujących w Holandii decyduje się na ściągnięcie członków swojej rodziny do siebie, gdyż to właśnie z nowym krajem zamieszkania wiążą swoją przyszłość. Ale czy warto wychowywać dzieci w Holandii? Zanim podejmiemy tak ważną życiową decyzję, powinniśmy zapoznać się z holenderskim systemem edukacji oraz tamtejszym podejściem do wychowywania dzieci.
Najszczęśliwsze dzieci żyją w Holandii
Od 20 lat międzynarodowe organizacje takie jak UNICEF przeprowadzają badania, w których mierzą jakość życia dzieci z różnych zakątków świata. Ostatni raport UNICEF-u z września 2020 roku zawiera analizę danych z 41 krajów o wysokich dochodach, szeregując państwa według kryteriów: samopoczucie psychiczne dzieci, ich zdrowie fizyczne oraz rozwój umiejętności akademickich i społecznych.
Od wielu lat to właśnie holenderskie dzieci uznawane są te najszczęśliwsze na świecie. Wynika to z holenderskiego modelu wychowania opartego na wolności i poszanowaniu drugiego człowieka. Dzieci w Holandii obdarzane są dużym kredytem zaufania, a tym samym stają się bardziej samodzielne i zaradne. Od najmłodszych lat zachęca się je również do wyrażania własnych opinii. Dorastające młode pokolenie nie boi się nowych wyzwań, a to za sprawą umiejętnością podejmowania błyskawicznych, ale przemyślanych decyzji. Według raportu UNICEF-u na podium znalazły się również dzieci z Danii oraz Norwegii.
Wychowanie po holendersku
Holenderscy rodzice nie trzymają swoich dzieci pod kloszem, gdyż uważają, że dziecko wychowywane jest dla świata i nie zawsze będą przy nim jego opiekunowie. Dzięki temu holenderskie dzieci szybciej stają się niezależne oraz bardziej odpowiedzialne za własne czyny. Polscy rodzice, którzy bywają nadopiekuńczy, będą musieli odciąć przysłowiową pępowinę, lecz z perspektywy czasu zrozumieją, że jest to działanie dla dobra dziecka.
Holendrzy wychowują swoje dzieci z dużą otwartością. W domach rozmawia się z dziećmi praktycznie o wszystkim. Seks, dojrzewanie czy homoseksualizm nie są tabu — o tym można porozmawiać z rodzicami.
Dużą uwagę zwraca się również na rodzinne spożywanie posiłków, a także regularny harmonogram dnia i pory spania. Rutyna daję dzieciom poczucie bezpieczeństwa.
Holenderskie dzieci spędzają dużo czasu na świeżym powietrzu i od najmłodszych lat zachęca się je do jazdy na rowerze. Dzięki aktywności fizycznej, bez względu na warunki pogodowe, nabywają odporności.
Z pewnością po przeprowadzce do Holandii dostosowanie się pociechy do nowej sytuacji może być na początku ciężkie, ale w większości przypadków zmianę bardziej przeżywają rodzice, niż dzieci. Polacy, którzy wyemigrowali do Holandii i chcieliby, aby ich dziecko miało nadal kontakt z językiem polskim, mogą zapisać je do polskich szkół prowadzonych przez organizacje polonijne. Takie placówki znajdują się w dużych miastach jak Haga, Amsterdam, Breda, Rotterdam, Tilburg czy Utrecht. Listę szkół znajdziemy pod tym adresem. Należy jednak pamiętać, że nauka w polskiej szkole jest tylko uzupełnieniem edukacji i nie zastępuje holenderskiego obowiązku szkolnego.
Wychowanie przedszkolne dzieci w Holandii
Wczesna edukacja przedszkolna w Holandii (tzw. WE.) przeznaczona jest dla dzieci od 2. do 4. roku życia. Nie jest ona obowiązkowa. Przeznaczona jest dla maluchów, które przejawiają problemy rozwojowe, np. z nauką języka. Placówki te umożliwiają uzupełnienie braków językowych przed pójściem do szkoły i dzięki temu zapewniają dzieciom równy start. Dotyczy to w szczególności dzieci, dla których niderlandzki jest drugim językiem oraz tych, które przejawiają jakieś problemy z nauką. Zajęcia odbywają się w nieformalnych grupach w szkołach podstawowych lub placówkach prywatnych.
Dzieci w Holandii obowiązuje nauka szkolna od 5. do 18. roku życia. Część szkół holenderskich oferuje dzieciom edukację na poziomie odpowiednika polskiego przedszkola (Kinderopvang). Po ukończeniu 4. roku życia maluchy uczestniczą w zajęciach przygotowujących do pobierania nauki na kolejnych szczeblach edukacji.
System szkolnictwa w Holandii
System oświaty w Holandii nieco się różni od polskiego. Szkoła podstawowa w Niderlandach, czyli ISCED 1, składa się z ośmiu klas lub grup. Nauka w podstawówce podzielona jest na następujące poziomy:
- klasy najmłodsze (klasy 1 i 2) – onderbouw;
- klasy średnie (klasy 3 – 5) – middenbouw;
- klasy najstarsze (klasy 6 – 8) – bovenbouw.
W wieku 12 lat dzieci przystępują do testu końcowego — CITO, który określa, jakie są ich zdolności i jaka szkoła średnia jest dla nich najbardziej odpowiednia.
Szkoły ponadpodstawowe również mają kilka poziomów:
- VMBO — najniższy, zawodowy (4 lata) z możliwością kontynuacji nauki w MBO — średniej szkole zawodowej, będącej ścieżką na studia w wyższych szkołach zawodowych;
- HAVO – średni (5 lat), przygotowujący do studiów w wyższych szkołach zawodowych;
- VWO – ogólnokształcący (6 lat) przygotowujący do studiów uniwersyteckich.
Szkoła przyjazna uczniom
W holenderskich szkołach stawia się przede wszystkim na swobodne wyrażanie własnych myśli, które nie są tłumione przez narzucone schematy. Dzieci i młodzież nie otrzymują zbyt wiele zadań domowych, czasami są proszone o przygotowanie jakiejś prezentacji. Odpoczynek jest istotny celem osiągnięcia poczucia szczęścia i spełnienia dzieci. Nauczyciele mają nastawienie prouczniowskie – zawsze służą pomocą, a uczniowie mogą się do nich zwrócić z każdym problemem.
W szkołach praktykuje się naukę poprzez zabawę, co sprzyja lepszemu zapamiętywaniu. Podczas zajęć nauczyciele wykorzystują informatyczne pomoce naukowe, przeprowadzają quizy i prezentacje. Uczniowie na lekcjach pracują na laptopach lub tabletach. Nacisk kładziony jest na naukę analizy danych, map oraz wykresów, co procentuje w późniejszych latach.
Rodzina jest najważniejsza
Holenderskie rodziny, podobnie jak polskie, bardzo cenią wspólnie spędzony czas. Żadne kontakty społeczne nie zastąpią bowiem więzów rodzinnych. Dlatego też prawie połowa dorosłych Holendrów pracuje w niepełnym wymiarze godzin. Rodzice poświęcają co najmniej jeden dzień w tygodniu na spędzanie czasu ze swoimi pociechami. Miła atmosfera w domu bez wzajemnych pretensji jest kluczem do sukcesu. W Holandii dba się nie tylko o dzieci, ale i o dorosłych. Tym samym nie przenoszą oni stresu z pracy do domu, co sprzyja utrzymaniu dobrej atmosfery w miejscu zamieszkania.
Klucz do sukcesu
W Holandii dzieci mogą pozostać dziećmi. Mają dużo więcej swobody niż ich rówieśnicy w innych krajach. W szkole spotykają się z mniejszą presją, spędzają więcej czasu ze swoimi rodzicami. Zachęca się je do posiadania własnego zdania, a z opiekunami mogą otwarcie porozmawiać o wszystkim. Dzięki odpowiedzialnej i rozsądnej opiece wyrastają na pewnych siebie, niezależnych ludzi. Wolność w wychowaniu dzieci w Holandii przynosi fantastyczne efekty.
Źródło: UNICEF
